بازوی خاک بردار فونیکس در حال نمونه گیری

NASA Mars Lander Scoops First Soil Sample for Laboratory Analysis
06.06.08 -- NASA's Phoenix Mars Lander made its first dig into Martian soil for science studies and is poised to deliver the scoopful to a laboratory instrument on the lander deck

ارسال تصاویری از یخ احتمالی نزدیک به سطح مریخ توسط فونیکس

در تصویری که دوربین نصب شده در انتهای بازوی رباتیک فونیکس از سطح زیرین مریخ‌نشین تهیه کرده است، نشانه‌هایی از یخ احتمالی که در اثر فشار گاز خروجی از موتورهای پیشران فونیکس در هنگام فرود و پراکنده ساختن لایه خاکی روی آن نمایان شده...
در تصویری که دوربین نصب شده در انتهای بازوی رباتیک فونیکس از سطح زیرین مریخ‌نشین تهیه کرده است، نشانه‌هایی از یخ احتمالی که در اثر فشار گاز خروجی از موتورهای پیشران فونیکس در هنگام فرود و پراکنده ساختن لایه خاکی روی آن نمایان شده، وجود دارد. اگر آنچه در این تصویر دیده شده به واقع یخ باشد، دانشمندان انتظار دارند با گذشت زمان به تدریج در تصاویر بعدی روشن‌تر به نظر آید چرا که بخار آب موجود در جو مریخ با نشستن و انجماد بر روی این لایه موجب تغییر در میزان بازتاب نور آن شود. با این وجود زمانی که بازوی رباتیک فونیکس حفاری خود را آغاز کرده و نمونه‌های به دست آمده توسط تجهیزات آزمایشگاهی نصب شده بر مریخ‌نشین مورد بررسی قرار گیرند می‌توان به طور قطع ماهیت این عناصر را تعیین کرد. بنابر آنچه در این تصویر دیده می‌شود، به نظر می‌رسد بازوی رباتیک فونیکس بتواند در عمق 5 تا 15 سانتی‌متری از سطح سیاره به یخ دست پیدا کند.   تصویری که دوربین بازوی رباتیک فونیکس در پنچمین روز پس از فرود بر سطح مریخ از زیر مریخ‌نشین تهیه کرده است. موتورهای پیشران که به منظور فرود مریخ‌نشین در آخرین دقایق فرود روشن شده بودند در بالای تصویر دیده می‌شوند. فعالیت این موتورها در هنگام فرود فونیکس موجب پراکنده شدن خاک و غبار سطحی و نمایان شدن چیزی شبیه به یخ در زیر مریخ‌نشین شده است که در این تصویر قابل رویت است. (عکس از NASA/JPL-Caltech/University of Arizona) آخرین اطلاعات دریافتی از ایستگاه هواشناسی فونیکس نیز بیانگر تغییرات دمایی بین 30- تا 80- درجه سانتیگراد در محل فرود آن است. تجهیزات رادار لیزری موسوم به لیدار (LIDAR) نیز افزایش غبار در جو مریخ را در هنگام ظهر نشان می‌دادند. این نخستین بار است که فناوری لیدار در سیاره دیگری مورد آزمایش قرار می‌گیرد. دانشمندان به کمک این فناوری با ارسال مداوم سیگنال‌هایی همانند لیزر به جو مریخ موفق به بررسی غبار، ابر و مه در جو این سیاره می‌شوند. امواجی که به جو ارسال می‌شوند سپس در اثر برخورد با ذرات غبار موجود در آن بازتاب شده و توسط یک تلسکوپ تحلیل می‌شوند. پس از گذشت یک هفته از زمان فرود مریخ‌نشین فونیکس بر سیاره سرخ، تصویر کاملی از فضای اطراف این مریخ‌نشین تهیه شده است. به علاوه تمامی تجهیزات فونیکس کنترل شده و پس از اینکه بازوی رباتیک آن که از تیتانیوم و آلومینیوم ساخته شده نیز کاملا از پوشش محافظ خود خارج شده و حرکت کرده است، مریخ‌نشین فونیکس آماده شروع عملیات اکتشافی خود شده است. تصاویری که به کمک فیلترهای رنگی از سطح زیر مریخ‌نشین تهیه شده‌اند نیز دانشمندان را به درک بیشتر مواد تشکیل دهنده خاک این سیاره در محل فرود فونیکس در قطب شمال مریخ یاری می‌دهند. پس از آنکه هفته گذشته مدارگرد شناسایی مریخ (Mars Reconnaissance Orbiter) موفق به انتقال فرمان از زمین به فونیکس به منظور حرکت دادن بازوی رباتیک مریخ‌نشین نشد، انجام این عملیات پس از یک روز تاخیر به مدارگرد مارس اودیسه (Mars Odyssey) واگذار شد. قرار است مدارگرد مارس اودیسه تا زمان کشف علت از کار افتادن سامانه رادیویی UHF مدارگرد اِم‌آر‌او که ناگهان خاموش شده و موفق به انتقال فرمان به فونیکس نشد، به عنوان رابط اصلی میان زمین و مریخ‌نشین فونیکس مورد استفاده قرار گیرد. مریخ‌نشین فونیکس که دوشنبه هفته گذشته (6 خردادماه 1387) پس از سفری 10 ماهه که طی آن مسافت حدود 679 میلیون کیلومتری بین زمین و سیاره همسایه خود را پیمود، بر سطح سیاره سرخ فرود آمد، هم‌اکنون در سلامت کامل و آماده انجام فعالیت علمی-تحقیقاتی خود است

فونیکس آماده حرکت دادن بازوی رباتیک

پس از گذشت دو روز از فرود فونیکس بر سیاره سرخ، بازوی رباتیک این مریخ‌نشین قرار است امروز (چهارشنبه) به حرکت در آمده و کار خود را آغاز کند. بر اساس طراحی‌های اولیه قرار بود این عملیات سه‌شنبه 7 خرداد انجام پذیرد، اما...
پس از گذشت دو روز از فرود فونیکس بر سیاره سرخ، بازوی رباتیک این مریخ‌نشین قرار است امروز (چهارشنبه) به حرکت در آمده و کار خود را آغاز کند. بر اساس طراحی‌های اولیه قرار بود این عملیات سه‌شنبه 7 خرداد انجام پذیرد، اما پس از اینکه مدارگرد شناسایی مریخ (Mars Reconnaissance Orbiter) موفق به انتقال فرمان از زمین به فونیکس نشد، انجام این عملیات به روز چهارشنبه موکول شد. در حال حاضر، سامانه دریافت و ارسال سیگنال بین زمین و فونیکس در مدارگرد اِم‌آر‌او موقتا غیرفعال شده و قرار است مدارگرد مارس اودیسه (Mars Odyssey) این ماموریت را بر عهده گیرد. در هنگام فرود فونیکس بر قطب شمال مریخ، دوربین مدارگرد اِم‌آر‌او تصویری از این مریخ‌نشین در حالی که چتر خود راباز کرده است، به زمین ارسال کرد . تصویر دیگری که از این مدارگرد به دست آمد فونیکس را در حال فرود نشان می‌دهد در حالی که دهانه برخوردی هیمدال (Heimdall) نیز در آن به وضوح دیده می‌شود. در این تصویر به نظر می‌رسد فونیکس در حال فرود به داخل این گودال 10 کیلومتری است، اما در واقع این مریخ‌نشین حدود 20 کیلومتر دورتر از گودال فرود آمد. در این تصویر که دوربین HiRISE که بر روی مدارگرد اِم‌آر‌او نصب شده است از فونیکس در حال فرود با چتر تهیه کرده است، دهانه برخوردی هیمدال به وضوح مشخص است. در این تصویر به نظر می‌رسد فونیکس در حال فرود به درون این گودال است، در حالی که مریخ‌نشین در واقع حدود 20 کیلومتر جلوتر از گودال فرود آمد (عکس از NASA/JPL-Caltech/University of Arizona)   این مدارگرد همچنین تصویر دیگری از فونیکس 22 ساعت پس از فرود تهیه کرده است که در آن چتر فونیکس حدود 300 متر دورتر بر روی سیاره افتاده بود.فرمان‌های جدیدی که قرار است مدارگرد مارس اودیسه امروز چهارشنبه (8 خرداد) به فونیکس منتقل کند شامل تهیه تصاویر بیشتر از منطقه فرود و حرکت دادن بازوی رباتیک آن خواهد بود. طی آخرین مراحل آماده سازی فونیکس پیش از ارسال به مریخ، بازوی رباتیک آن توسط لایه‌ای محافظ در مقابل میکروب پوشانده شد. قرار بود این لایه محافظ در نخستین روز فرود فونیکس از روی بازوی رباتیک آن کنار رود، اما این اتفاق به طور کامل صورت نپذیرفت. تصاویر دریافتی در روز دوم پس از فرود نشان می‌دادند این پوشش حفاظتی اندکی جابجا شده و از روی بازوی رباتیک کنار رفته است. این بازوی رباتیک 5/2 متری قرار است پوسته مریخ را تا عمق یک متری شکافته و نمونه‌هایی از یخ زیرزمینی را به تجهیزات آزمایشگاهی نصب شده بر روی مریخ‌نشین فونیکس منتقل کند تا عناصر موجود در آنها به منظور یافتن نشانه‌هایی از هیدروژن و کربن مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند. از سوی دیگر، ایستگاه هواشناسی فونیکس که در نخستین ساعت فرود شروع به فعالیت کرده، تا‌کنون اطلاعات جوی مریخ طی 18 ساعت اولیه پس از فرود مریخ‌نشین را به زمین مخابره کرده است. این اطلاعات نشان می‌دهد که دمای مریخ در محل فرود فونیکس در قطب شمال سیاره بین 80- درجه سانتیگراد در صبح زود و 30- درجه سانتیگراد در بعدازظهر نوسان داشته است. میانگین فشار جوی 55/8 میلی‌بار، کمتر از یک‌صدم فشار هوا بر روی زمین در سطح دریا، و سرعت باد km/h 20 از شمال‌شرقی به جنوب‌غربی گزارش شده است. تجهیزات دیگری که در این مریخ‌نشین تعبیه شده‌اند طی روزهای آتی به کار خواهند افتاد. سامانه هواشناسی فونیکس نیز در روزهای آینده قادر به گزارش میزان رطوبت و غلظت جو سیاره خواهد بود. مریخ‌نشین فونیکس همچنین حامل یک DVD به سیاره سرخ بود که شامل پیامی به کاوشگرهای آتی مریخ، داستان‌های علمی-تخیلی و تصاویر هنری مربوط به این سیاره، و اسامی بیش از 250هزار گونه از موجودات زمینی است